آشنایی با گمرک های ایران

ایران دارای ۳ گمرک اصلی برای واردات و صادرات کالا است. گمرکات بندری، هوایی و زمینی که در ادامه به تشریح هر یک از آن‌ها خواهیم پرداخت

گمرکات زمینی (مرزی)

این گمرکات در نقاط مرزی کشور واقع شده اند. گمرکات زمینی یا مرزی مسئولیت کنترل و نظارت بر ورود و خروج کالاها از مرزها را بر عهده دارند. مانند گمرک بازرگان و گمرک جلفا.

گمرکات دریایی

این گمرکات در بنادر کشور مستقر هستند و بر فعالیتهای تجاری دریایی نظارت می‌ کنند. به عنوان مثال، گمرک بندرعباس و گمرک خرمشهر.

گمرکات هوایی

این گمرکات در فرودگاه‌ ها واقع شده و بر واردات و صادرات کالا از طریق هوا نظارت دارند. مانند گمرک فرودگاه امام خمینی (ره).

گمرکات داخلی

گمرکات داخلی در داخل کشور و در نقاط مختلف قرار دارند. این نوع گمرکات به کنترل و نظارت بر کالاهایی که از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل می ‌شوند، می ‌پردازند.

گمرکات ویژه

گمرکات مناطق آزاد تجاری و صنعتی به تسهیل تجارت در این مناطق کمک می‌ کنند. مانند گمرک قشم و گمرک کیش.

معرفی مهمترین گمرکات ایران

گمرک شهید رجایی

گمرک شهید رجایی در بندرعباس به عنوان بزرگترین و مهمترین گمرک ایران شناخته می‌شود. حدود 70 درصد از واردات کشور از طریق این گمرک انجام می ‌گیرد. این گمرک به خاطر موقعیت جغرافیایی و زیرساخت‌ های مناسب، حجم زیادی از کالاها را پذیرش و ترخیص می کند.

گمرک فرودگاه امام خمینی

گمرک فرودگاه امام خمینی یکی از گمرکات فعال ایران است که در 6 حوزه مختلف فعالیت می کند. دو حوزه اول مربوط به امور تجاری است. حوزه سوم به امانات پستی اختصاص دارد. حوزه چهارم به امور مسافرتی مربوط می ‌شود و دو حوزه آخر به امور تخصصی نفت می ‌پردازند. به طور کلی، بسته های باری کوچک و متوسط معمولاً از طریق حمل و نقل هوایی وارد و صادر می ‌شوند.

گمرک بوشهر

این گمرک به دلیل موقعیت جغرافیایی خود (سواحل خلیج فارس و مرز دریایی 700 کیلومتری با کشورهای همسایه) یک نقطه اصلی برای واردات و صادرات کالاها است. همچنین به دلیل قدمت و تجربه خود، نقش مهمی در توسعه اقتصادی و تجاری بوشهر و ایران دارد.

گمرک بندر امام خمینی

گمرک بندر امام خمینی در استان خوزستان واقع شده است. این گمرک ظرفیت بالایی برای پذیرش کالاها دارد و می تواند سالانه بین 30 تا 40 میلیون تن کالا را مدیریت کند. گمرک بندر امام خمینی، مسیرهای مطمئن و کوتاهی برای حمل و نقل کالا فراهم می ‌کند. (کشورهای همسایه مانند عراق و ترکیه به کشورهای جنوب شرق آسیا). همچنین دارای انبارهای وسیع است که به تسهیل فرآیند نگهداری و توزیع کالاها کمک می کند. وجود اداره بندر و کشتیرانی در این بندر، به بهبود خدمات و تسهیل در عملیات گمرکی کمک می ‌کند.

گمرک خرمشهر

تا قبل از جنگ ایران و عراق، 90 درصد واردات کشور از گمرک خرمشهر ترخیص می‌ شد. امروزه بیشتر برای واردات محموله‌ های تجاری بخش خصوصی استفاده می ‌شود و دومین گمرک کانتینری کشور است. این گمرک در منطقه آزاد تجاری-صنعتی اروند قرار دارد و به کشورهای همسایه دسترسی دارد. مزایای آن شامل تجهیزات پیشرفته، تخفیف 25 درصدی برای سود بازرگانی و نقل و انتقال سریع کالا است. روزانه 4000 تا 6000 تن کالا از این گمرک ترخیص می ‌شود.

گمرک شهریار

گمرک‌ شهریار سال ۱۳۵۵در استان تهران به منظور پاسخگویی به افزایش واردات و صادرات تأسیس شد. این گمرک در بزرگراه فتح و در شهرک خلیج فارس قرار دارد. گمرک شهریار می تواند 540 تن کالا را به ارزش سه میلیارد و هفتصد میلیون تومان ترخیص کند. محموله‌ های تجاری از 96 کشور مختلف از این گمرک عبور می کنند.

گمرک غرب تهران

یکی از گمرک ‌های مهم پایتخت، گمرک غرب تهران است. گمرک غرب در منطقه 21 و در کیلومتر 10 جاده قدیمی تهران-کرج واقع شده است. این گمرک به دلیل موقعیت مکانی‌ به عنوان گمرک دیپلماتیک شناخته می ‌شود و به سفارتخانه‌ ها خدمات می ‌دهد. گمرک غرب تهران توانایی پوشش 1900 نوع کالای تجاری برای صادرات را دارد.

گمرک بازرگان

این گمرک یکی از گمرک‌ های مرزی ایران است که در نزدیکی شهر بازرگان و در استان آذربایجان غربی قرار دارد. گمرک بازرگان به دلیل نزدیکی به ترکیه، به گذرگاهی مهم برای ارتباط با کشورهای اروپایی تبدیل شده و توجه تاجران را جلب کرده است. همکاری با گمرک‌ های دیگر مانند یلدشت و صنم بلاغی باعث تسهیل روند ترخیص کالا و صادرات شده است.